Dilara Pınar Arıç
Köşe Yazarı
Dilara Pınar Arıç
 

ASAF HALET ÇELEBİ ŞİİRİNDE SİDDHARTA ÜZERİNE

Hermann Hesse’nin Siddharta kitabında Siddharta anlatılır. Dostuna “Govinda” dedi Siddartha. “Govinda sevgili dostum, gel benimle banyan ağacının oraya gidip murakabeye dalalım.” der. Govinda Om çekmeye hazır otururken Siddharta aşağıdaki mısraları mırıldanır: “Om yaydır, ruh da ok, Okun hedefi Brahman Nişan almalı hedefe durmadan.” Samanaların yanında kendisini Ben’den uzaklaştıran pek çok yolu yürümesini öğrendi. Govinda iki dizelik bir ş Şiir mırıldandı kendi kendine Upanishadlardan bir şiir: “Her kim düşünür derin derin Atman’ın gömülür derinliklerine Sözlerle anlatılamayacak kadar büyür Yüreğindeki mutluluk. “           Özetlersek Hermann Hesse’nin romanın ana karakteri Siddhartha, tıpkı Buddha gibi bir Samanalardan prenstir. Babasının gerçek bilgiye ulaşmak için uzun süreli uğraşısını bırakarak gelerek, sarayını, ve ailesini geride bırakarak ormanda uzlete çekilir. Gezici bir dilenci olarak geçen uzun sürenin ardından Buddha ile tanışır ve aralarında uzun bir konuşma olur. Buddha ona Budizm’in içyapısını ve felsefi derinliğini anlatır. Uzun meditasyon denemelerinden sonra aramayı bırakmış, ticaretle uğraşmaya başlamıştır. Birlikte yaşadığı kadını, varlığından henüz haberdar olmadığı çocuğu ve edindiği tüm serveti, ilerleyen yıllarında içindeki boşluğun baskısıyla geride bırakarak çekingen bir hayata döner. Siddhartha daha sonra bir nehir kıyısında bir kayıkçı Vasudeva ile yerleşir – küçük bir miktar para için insanları geçer. Vasudeva, Siddhartha’ya gerçek bilgiye ve aydınlanmaya ulaşması için rehberlik edecektir. Romanın sonunda Siddhartha nehirde gerçek bilgiyi bulur ve aydınlanır. Aynı konuyu işleyen Asaf Halet Çelebi de iki şiir parçasında Budizm’den söz eder. Konu olarak eşsiz bir anlatım yapısına sahip ve Budizm’in öğretilerini ve hikmet anlayışını belirgin biçimde kullanır. Şiirleri asil bir dil yapısına sahiptir. Nirvana şiirinde,  şöyle başlar: karanlığa geçelim karanlığa  geçelim Uykusuz ve ölmeden ulaşılır. ne uyku ne ölüm Aynı zamanda hem uyuyarak hem ölerek: hem uyku hem ölüm Meditasyon halini anlatır: düş içime uyu ve sonsuz büyü Her şey silinir: unut renkleri ve şekilleri Zıtlıklar esastır. Hem hep hem hiç olmak bir aradadır. hepi ve hiçi Nirvana anında ben, sen ve geceyi karadelik gibi yutar. beni ve seni ve geceyi yuttu Meditasyon halini sayıklar: nirvana Siddharta şiirinde niyagrodham ağaçlarını görmektedir. Niyagrodha Bir ağaç kendisini göstermektedir. koskoca bir ağaç görüyorum Tohum halini almaktadır. Hem ağaç  hem tohum zıtlıkları söz konusudur. ufacık bir tohumda o ne ağaç; ne tohum 3 defa tekrar eder: om mani padme hum (3 kere) Bilgelik ufkuna ulaşan bir münzevinin adıdır: sidharta buddha Adam bir meyvedir, ağaç ise alemdir. ben bir meyvayım ağacım alem Vücudundan soyutlanır: ne agac; ne meyva Benliğini denizin içinde yok etmektedir. ben bir denizde eriyorum Sihirli sözü tekrar eder: om mani padme hum (3 kere) Asaf Halet Çelebi şairliğinin yanı sıra elmas işler gibi kaleme alarak eşsiz şiirler kaleme almıştır. Şiirlerini incelemek bizleri şiir konusunda estetik değerler elde etmemizi sağlamaktadır.
Ekleme Tarihi: 21 Ağustos 2025 -Perşembe
Dilara Pınar Arıç

ASAF HALET ÇELEBİ ŞİİRİNDE SİDDHARTA ÜZERİNE

Hermann Hesse’nin Siddharta kitabında Siddharta anlatılır. Dostuna “Govinda” dedi Siddartha. “Govinda sevgili dostum, gel benimle banyan ağacının oraya gidip murakabeye dalalım.” der. Govinda Om çekmeye hazır otururken Siddharta aşağıdaki mısraları mırıldanır:

“Om yaydır, ruh da ok,

Okun hedefi Brahman

Nişan almalı hedefe durmadan.”

Samanaların yanında kendisini Ben’den uzaklaştıran pek çok yolu yürümesini öğrendi.

Govinda iki dizelik bir ş

Şiir mırıldandı kendi kendine Upanishadlardan bir şiir:

“Her kim düşünür derin derin

Atman’ın gömülür derinliklerine

Sözlerle anlatılamayacak kadar büyür

Yüreğindeki mutluluk. “          

Özetlersek Hermann Hesse’nin romanın ana karakteri Siddhartha, tıpkı Buddha gibi bir Samanalardan prenstir. Babasının gerçek bilgiye ulaşmak için uzun süreli uğraşısını bırakarak gelerek, sarayını, ve ailesini geride bırakarak ormanda uzlete çekilir. Gezici bir dilenci olarak geçen uzun sürenin ardından Buddha ile tanışır ve aralarında uzun bir konuşma olur. Buddha ona Budizm’in içyapısını ve felsefi derinliğini anlatır. Uzun meditasyon denemelerinden sonra aramayı bırakmış, ticaretle uğraşmaya başlamıştır. Birlikte yaşadığı kadını, varlığından henüz haberdar olmadığı çocuğu ve edindiği tüm serveti, ilerleyen yıllarında içindeki boşluğun baskısıyla geride bırakarak çekingen bir hayata döner. Siddhartha daha sonra bir nehir kıyısında bir kayıkçı Vasudeva ile yerleşir – küçük bir miktar para için insanları geçer. Vasudeva, Siddhartha’ya gerçek bilgiye ve aydınlanmaya ulaşması için rehberlik edecektir. Romanın sonunda Siddhartha nehirde gerçek bilgiyi bulur ve aydınlanır.

Aynı konuyu işleyen Asaf Halet Çelebi de iki şiir parçasında Budizm’den söz eder. Konu olarak eşsiz bir anlatım yapısına sahip ve Budizm’in öğretilerini ve hikmet anlayışını belirgin biçimde kullanır. Şiirleri asil bir dil yapısına sahiptir.
Nirvana şiirinde,  şöyle başlar:

karanlığa geçelim

karanlığa  geçelim

Uykusuz ve ölmeden ulaşılır.

ne uyku

ne ölüm

Aynı zamanda hem uyuyarak hem ölerek:

hem uyku

hem ölüm

Meditasyon halini anlatır:

düş içime uyu

ve sonsuz büyü

Her şey silinir:

unut renkleri

ve şekilleri

Zıtlıklar esastır. Hem hep hem hiç olmak bir aradadır.

hepi

ve hiçi

Nirvana anında ben, sen ve geceyi karadelik gibi yutar.

beni

ve seni

ve geceyi yuttu

Meditasyon halini sayıklar:

nirvana

Siddharta şiirinde niyagrodham ağaçlarını görmektedir.

Niyagrodha

Bir ağaç kendisini göstermektedir.

koskoca bir ağaç görüyorum

Tohum halini almaktadır. Hem ağaç  hem tohum zıtlıkları söz konusudur.

ufacık bir tohumda

o ne ağaç; ne tohum

3 defa tekrar eder:

om mani padme hum (3 kere)

Bilgelik ufkuna ulaşan bir münzevinin adıdır:

sidharta buddha

Adam bir meyvedir, ağaç ise alemdir.

ben bir meyvayım

ağacım alem

Vücudundan soyutlanır:

ne agac;

ne meyva

Benliğini denizin içinde yok etmektedir.

ben bir denizde eriyorum

Sihirli sözü tekrar eder:

om mani padme hum (3 kere)

Asaf Halet Çelebi şairliğinin yanı sıra elmas işler gibi kaleme alarak eşsiz şiirler kaleme almıştır. Şiirlerini incelemek bizleri şiir konusunda estetik değerler elde etmemizi sağlamaktadır.

Yazıya ifade bırak !
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.