Recep Çetin
Köşe Yazarı
Recep Çetin
 

GELECEĞİ İNŞA EDEN DÜŞÜNCE: DİSİPLİN - ÖTESİ STRATEJİ

Tarihte hiç olmadığı kadar karmaşık ve çözülmesi zor problemlerle karşı karşıyayız. Bu zor sorunları çözmek, sorulara cevap verebilmek, engelleri aşmak için sadece bir alanda değil birçok alanda ihtisas sahibi bireylere ve bunların kurduğu ekiplere ve elbette ki bunları iyi idare edecek kabiliyetli yöneticilere ihtiyacımız var. Bütüncül, stratejik ve inovatif (yenilikçi) çözümler üretmeyi ancak bu şekilde mümkün kılabiliriz. Nitekim Dünya Ekonomik Forumu’na göre, 2025 yılında öne çıkacak yetkinliklerin sıralandığı listenin başında ise ‘Analitik Düşünme ve İnovasyon’ becerisi gelmektedir. Multidisipliner, interdisipliner ve artık bunlara ek olarak bizim cemiyetimizde yeni bir kavram sayılabilecek transdisipliner son zamanlarda sıkça duyduğumuz kavramlar arasında geliyor. Vizyon ve misyon sahibi herkesin kendinde içselleştirmesi gerektiğini düşündüğüm ve buna inandığım bu kavramlar özetle şu demektir: Multidispliner (çok disiplinli), birden fazla disiplinin bir araya gelerek, aynı konuyu kendi perspektiflerinden ayrı ayrı değerlendirmesi demektir. Bu disiplinler arasında işbirliği vardır ama bilgi ve yöntemler birleştirilmez; her disiplin kendi sınırları içinde kalır. İnterdisipliner (disiplinlerarası) yaklaşım ise, farklı disiplinler arasında bilgi ve yöntem birbiriyle etkileşim halindedir. Geçirgenlik vardır. Ve bir soruna karşı esas çözüm yolları da bu etkileşimden doğar. Örneğin, şirketlerin ürünlerini veya hizmetlerini pazarlama stratejisinde ekonomi, psikoloji ve davranış bilimi birlikte ele alınır. Alınmak zorundadır. Çünkü bir bireyin davranışını etkileyen sayısız faktör vardır. Ve bu faktörlerin her biri farklı bir disiplinin konusudur. Disiplinlerarası bu yaklaşımda bu sebeple bakış açıları iç içe geçmiştir. Transdisipliner (disiplin ötesi), disiplinlerden bağımsız olarak, onları aşarak, gerçek hayat sorunlarına çözüm üretmeye odaklanır. Bu yaklaşım, hem akademi hem de saha aktörlerini sürece katar. Disiplinlerarası değil, disiplin-üstü bir yaklaşımı benimser. Geniş bir anlayış söz konusudur. Örneğin, afet sonrası yeniden yapılanma sürecinde akademisyenler, STK’lar, yerel halk ve karar vericiler birlikte dahil olur. Bu, belli bir disiplini aşan bir sorunla ilgili işbirliği ve çözüm için birçok paydaşı dahil etmek anlamına gelir. Özellikle günümüzde stratejik düşünme, sürdürülebilir kalkınma ve sosyal etki gibi alanlarda, transdisipliner perspektif bir zaruret halini almıştır. Çok yönlü bir insan olarak şunu söyleyebilirim ki iyi olduğunuzu düşündüğünüz bir konuda dikey derinleşme ile beraber, üzerine çok konuşulan, tartışılan, gündemi meşgul eden bazı konularda da bilgi ve fikir sahibi olmak adına okumalar, araştırmalar yoluyla yatay genişlemeyi tercih edebilirsiniz. Bu sizin ufkunuzu açmakla kalmaz size aynı zamanda farklı perspektifler, derin tefekkürler, engin ve hikmetli bakış açıları da kazandırabilir. Yalnızca geleceğinizi inşa etmez aynı zamanda ‘şimdi’nizi de mamur edebilir. Esenlikle.
Ekleme Tarihi: 01 Temmuz 2025 -Salı
Recep Çetin

GELECEĞİ İNŞA EDEN DÜŞÜNCE: DİSİPLİN - ÖTESİ STRATEJİ

Tarihte hiç olmadığı kadar karmaşık ve çözülmesi zor problemlerle karşı karşıyayız. Bu zor sorunları çözmek, sorulara cevap verebilmek, engelleri aşmak için sadece bir alanda değil birçok alanda ihtisas sahibi bireylere ve bunların kurduğu ekiplere ve elbette ki bunları iyi idare edecek kabiliyetli yöneticilere ihtiyacımız var. Bütüncül, stratejik ve inovatif (yenilikçi) çözümler üretmeyi ancak bu şekilde mümkün kılabiliriz. Nitekim Dünya Ekonomik Forumu’na göre, 2025 yılında öne çıkacak yetkinliklerin sıralandığı listenin başında ise ‘Analitik Düşünme ve İnovasyon’ becerisi gelmektedir.

Multidisipliner, interdisipliner ve artık bunlara ek olarak bizim cemiyetimizde yeni bir kavram sayılabilecek transdisipliner son zamanlarda sıkça duyduğumuz kavramlar arasında geliyor. Vizyon ve misyon sahibi herkesin kendinde içselleştirmesi gerektiğini düşündüğüm ve buna inandığım bu kavramlar özetle şu demektir:

Multidispliner (çok disiplinli), birden fazla disiplinin bir araya gelerek, aynı konuyu kendi perspektiflerinden ayrı ayrı değerlendirmesi demektir. Bu disiplinler arasında işbirliği vardır ama bilgi ve yöntemler birleştirilmez; her disiplin kendi sınırları içinde kalır.

İnterdisipliner (disiplinlerarası) yaklaşım ise, farklı disiplinler arasında bilgi ve yöntem birbiriyle etkileşim halindedir. Geçirgenlik vardır. Ve bir soruna karşı esas çözüm yolları da bu etkileşimden doğar. Örneğin, şirketlerin ürünlerini veya hizmetlerini pazarlama stratejisinde ekonomi, psikoloji ve davranış bilimi birlikte ele alınır. Alınmak zorundadır. Çünkü bir bireyin davranışını etkileyen sayısız faktör vardır. Ve bu faktörlerin her biri farklı bir disiplinin konusudur. Disiplinlerarası bu yaklaşımda bu sebeple bakış açıları iç içe geçmiştir.

Transdisipliner (disiplin ötesi), disiplinlerden bağımsız olarak, onları aşarak, gerçek hayat sorunlarına çözüm üretmeye odaklanır. Bu yaklaşım, hem akademi hem de saha aktörlerini sürece katar. Disiplinlerarası değil, disiplin-üstü bir yaklaşımı benimser. Geniş bir anlayış söz konusudur. Örneğin, afet sonrası yeniden yapılanma sürecinde akademisyenler, STK’lar, yerel halk ve karar vericiler birlikte dahil olur. Bu, belli bir disiplini aşan bir sorunla ilgili işbirliği ve çözüm için birçok paydaşı dahil etmek anlamına gelir. Özellikle günümüzde stratejik düşünme, sürdürülebilir kalkınma ve sosyal etki gibi alanlarda, transdisipliner perspektif bir zaruret halini almıştır.

Çok yönlü bir insan olarak şunu söyleyebilirim ki iyi olduğunuzu düşündüğünüz bir konuda dikey derinleşme ile beraber, üzerine çok konuşulan, tartışılan, gündemi meşgul eden bazı konularda da bilgi ve fikir sahibi olmak adına okumalar, araştırmalar yoluyla yatay genişlemeyi tercih edebilirsiniz. Bu sizin ufkunuzu açmakla kalmaz size aynı zamanda farklı perspektifler, derin tefekkürler, engin ve hikmetli bakış açıları da kazandırabilir. Yalnızca geleceğinizi inşa etmez aynı zamanda ‘şimdi’nizi de mamur edebilir.

Esenlikle.

Yazıya ifade bırak !
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.